İstinaf, ilk derece mahkemeleri tarafından verilen kararlara karşı başvurulabilen bir kanun yoludur. Bu kanun yolu, kararın hem maddi (olaylar) hem de hukuki (kanun uygulaması) yönlerden yeniden incelenmesini sağlar.
İstinafın Temel Özellikleri:
- Kapsamı: İstinaf, hem vakıa (olay) incelemesi hem de hukukilik denetimi yapar. Yani, ilk derece mahkemesinin olayları doğru değerlendirip değerlendirmediği ve hukuku doğru uygulayıp uygulamadığı incelenir.
- Başvuru Süresi: İstinaf başvuru süresi, kararın tebliğinden itibaren genellikle iki haftadır. Bu süre, kanunda belirtilen özel durumlarda farklılık gösterebilir.
- Başvuru Mercii: İstinaf başvuruları, bölge adliye mahkemelerine (BAM) yapılır.
- İnceleme Süreci: BAM, dosyayı hem usul hem de esas yönünden inceler. Gerekirse yeniden delil toplayabilir, tanık dinleyebilir veya keşif yapabilir.
- Karar Türleri: BAM, istinaf başvurusunu kabul ederek ilk derece mahkemesi kararını kaldırabilir ve yeniden karar verebilir. Başvuruyu reddedebilir veya düzelterek onama kararı verebilir.
- Temyiz Yolu: BAM'ın bazı kararlarına karşı Yargıtay'a temyiz yolu açıktır. Ancak, her BAM kararına karşı temyiz yoluna başvurulamaz. Temyize tabi kararlar kanunda belirtilmiştir.
İstinafın Amacı:
- İlk derece mahkemelerinin hatalı kararlarını düzeltmek.
- Hukukun ülke genelinde eşit ve doğru uygulanmasını sağlamak.
- Yargılamada daha adil ve etkin bir süreç sağlamak.
İlgili Kavramlar: